Een museum saai? Daar zijn wij het niet mee eens. Wij bezoeken met de kinderen graag een van de vele musea die Nederland rijk is. In dit blog: het Oorlogsmuseum Overloon in Overloon.

Het motto van oorlogsmuseum Overloon luidt “oorlog hoort in het museum” en daar sluiten wij ons bij aan. Oorlogsmuseum Overloon is een groot en uitgebreid museum met een uitgestrekt buitenterrein. Wij bezochten Oorlogsmuseum Overloon tijdens het Militracks event. We namen ook ruim de tijd om het binnenmuseum te bezoeken. We leerden over het verloop van de oorlog in Nederland en waren onder de indruk van de vele imposante voertuigen. Oorlogsmuseum Overloon en Militracks is wat mijn betreft een aanrader!

Slag bij Overloon

De Slag om Overloon, ook wel Operation Aintree genoemd, was een veldslag die plaats vond van 30 september 1944 tot 18 oktober 1944. De veldslag was een onderdeel van de grotere operatie Market Garden. De verslagen geallieerde troepen van de Slag om Arnhem zochten een uitweg uit het gebied. Zij stuitten daarbij op de Duitse 107e Panzer Brigade die zich had ingegraven rondom de stad Venlo. De geallieerde troepen begonnen met de beschieting van het dorp Overloon met maar liefst 300 kanonnen. Het dorp zelf werd daarbij aan flarden geschoten. De Duitsers boden flink verzet. Onder hevige Duitse beschietingen probeerden de geallieerde troepen de overkant van de rivier de Loobeek te bereiken. Op 18 oktober 1944 was de slag voorbij. Aan beide kanten sneuvelden meer dan duizend militairen. De rivier de Loobeek kreeg de naam “bloedbeek.”

Over Museum Overloon

Oorlogsmuseum Overloon is het oudste en grootste oorlogsmuseum in Nederland. De heftige Slag bij Overloon maakte veel indruk op de plaatselijke bevolking. Na de slag bleef al het oorlogsmaterieel achter. Al gauw besloten de inwoners van Overloon dat er op de plaats van het slagveld een museum moest komen. Eind mei 1946 werd de eerste versie van het museum geopend. Dit museum heette het Nationaal Oorlogs- en verzetmuseum. In 2006 veranderde de naam in Liberty Park. Meer dan 200 voertuigen van het Marshallmuseum uit Zwijndrecht kregen na opheffing van dat museum een plekje in het museum. Sinds 2013 heet het museum dan Oorlogsmuseum Overloon. 

Museum Overloon heeft op dit moment zes tentoonstellingen: Nederland in de Tweede Wereldoorlog, Kantelpunt Europa, een kleinere tentoonstelling 1000 bommen en granaten, de aanloop naar D-day, de collectie militair materieel en het indrukwekkende Lancaster-paviljoen. Tevens beschikt het museum over een fietsbrug die dwars door de hal met voertuigen gaat. Zo heb je vanaf de fiets een mooi kijkje in het museum. Elk jaar vindt in het museum ook het event Militracks plaats. 

Museumbezoek

Militair materieel

Omdat we het museum bezoeken tijdens het event Militracks beginnen we onze rondtocht in het museum gelijk in de grote hal met voertuigen. Begin je bij de kassa, dan lees je dit blog in omgekeerde volgorde en begin je bij de tentoonstelling over Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Overal in de hal staat rijdend, varend en vliegend oorlogsmaterieel opgesteld en het is zoveel dat we even niet weten waar we moeten beginnen. De kinderen zien gelijk een oude bekende: het is de Amerikaanse M24 Chaffee tank uit de tuin van voormalige oorlogsmuseum Eyewitness in Beek. We zijn allemaal bij dat het grootste deel van de collectie van Eyewitness een nieuw plekje heeft gevonden hier in Overloon. 

In de hal bevinden zich meer dan 150 voertuigen, vaartuigen en kanonnen. Aan het begin van de hal staan voornamelijk voertuigen opgesteld die zijn overgenomen uit andere collecties. Zo zien we een aantal interessante stukken zoals de Challenger A30, een Valentine Archer en een Valentine bruggenbouwer. Ook staat er een maquette van wat eens een enorm Duits voertuig zou moeten worden, de Schwerer Gustav. Een soort enorme treinwagon waar uiteindelijk maar één exemplaar van werd geproduceerd.

Behalve rijdend materieel bungelen boven ons ook diverse vliegtuigen. Helemaal achterin de hal staat een enorm vliegtuig: de B-25 Mitchell die werd gebruikt door het Nederlandse 320 squadron van de RAF. Het vliegtuig heeft na de oorlog nog een aantal jaar voor de Nederlandse marine gevlogen.

BARC

Een ander topstuk in het museum is een gigantisch voertuig met de naam BARC. BARC staat voor Barge, Amphibious Resupply Cargo. De BARC is een XL-amfibievoertuig met enorme afmetingen. Alleen de wielen al zijn gigantisch. We hebben de grootste lol in het fotograferen van deze enorme wielen die groter zijn dan mijn dochter. En alhoewel de BARC pas vanaf 1952 werd geproduceerd, werd hij pas voor het eerst ingezet in de 1967 in de Vietnamoorlog. Een Barc was in de praktijk voornamelijk een log voertuig dat alleen geschikt was voor korte afstanden. De chauffeur van een Barc zat zo hoog dat hij totaal geen zicht had op dingen die zicht voor het voertuig afspeelden De Barc in het museum werd voornamelijk gebruikt voor het leggen van pijpleidingen. 

Na de Barc vervolgen we onze weg en komen bij het centrale paviljoen terecht. In dit centrale paviljoen draait een film met informatie over de Slag om Overloon. De voertuigen naast dit paviljoen zijn de originele voertuigen die na de slag op het slagveld zijn achtergebleven. Het meest interssante voertuig vinden wij de Sherman Crab. Met zijn kettingen ziet hij er ook wel uit als een krab. De Sherman crab was een mijnenveger. De kettingen draaiden rond en sloegen zo op de grond zodat eventuele mijnen gelijk ontploften.

1000 bommen en granaten

In de centrale hal met voertuigen bevindt zich tevens een grote collectie bommen en granaten in allerlei maten, vormen en kleuren. Deze indrukwekkende collectie is in de loop der jaren bij elkaar verzameld door Ben Junier uit Grave. We zijn miniscule kleine bommen maar ook een enorme granaat van 6000 kilo met de naam Dora. De explosieven zijn leeg en dus brandveilig.

Lancaster Paviljoen

Aangrenzend aan de centrale hal bevindt zich het Lancaster Paviljoen. Dit paviljoen herbergt de overblijfselen van een gecrashte Britse Lancaster bommenwerper. Het toestel stortte in maart 1945 neer in een Belgisch weiland terwijl het op weg was naar Groot-Brittannië . Het toestel werd neergehaald door Duits luchtafweergeschut. Helaas kwamen daarbij alle zeven bemanningsleden om het leven. Het vliegtuig werd pas in 2016 opgegraven. De brokstukken worden op een unieke manier tentoogesteld. Op een grote schuine wand liggen de brokstukken als een puzzel in de vorm van een vliegtuig. Het toestel ligt met de neus naar beneden zodat de afmetingen en contouren van het vliegtuig goed te zien zijn. Tevens draait een film over de oorlog in de lucht op het plafond. 

Nederland in de Tweede Wereldoorlog

Na de grote hal bezoeken we vluchtig nog de overige drie tentoonstellingen. De grootste tenstoonstelling is over Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Voor deze tentoonstelling is het handig als kinderen al goed kunnen lezen en al wat achtergondkennis over de Tweede Wereldoorlog hebben. Aan de hand van acht persoonlijke verhalen worden we meegenomen op een reis door vijf bittere oorlogsjaren. Zo zien we de oorlog uit het perspectief van Koningin Wilhelmina. Maar ook vanuit nazileider Arthur Seys-Inquart (die in de volksmond ook wel Arthur Zeseneenkwart werd genoemd), een huisvrouw uit Den Haag, een Nederlandse soldaat in het Duitse leger, een Joods meisje en een verzetsstrijder.

Al deze verhalen worden begeleid door persoonlijke voorwerpen en hun dilemma’s in de oorlog. Mijn jongens vinden de tentoonstelling interessant en hebben een behoorlijke voorkennis. Deze set-up met persoonlijke verhalen kennen ze ook uit het Bastogne War Museum in Bastogne en het Verzetsmuseum Junior in Amsterdam. Mijn dochter van negen is al gauw uitgekeken. Voor haar is het iets teveel informatie en teveel lezen. 

Kantelpunt Europa

Na de tentoonstelling over Nederland in de Tweede Wereldoorlog wandelen we langs een groot stripverhaal dat de aanloop naar D-Day weergeeft om te eindigen bij de tentoonstelling Kantelpunt Europa. Deze tentoonstelling vertelt over de opmars en de ondergang van het Duitse Rijk. Hier zijn vooral veel Duitse en geallieerde wapens en uniformen te zien. In deze expositie herken ik ook weer veel uniformen terug uit het voormalige Eyewitness museum. 

Speurtocht

In het Oorlogsmuseum Overloon zijn twee speurtochten verkrijgbaar voor kinderen. Er is een speurtocht voor kinderen tot een jaar of 9 en een speurtocht voor kinderen tot circa 12 jaar. De speurtochten kosten 1 euro en zijn verkrijgbaar aan de kassa.

Overig

In het museum is tevens  een museumwinkel met boeken, kleding, speelgoed en andere souveniers en een museumcafé. 

Museumpark

Oorlogmuseum Overloon bevindt zich op het voormalige slagveld en in het buitenpark zijn ook diverse overblijfselen te zien. Zo is er een oude geschutskoepel en staan er oude voertuigen. Verspreid over het terrein liggen drie Baileybruggen. Een Baileybrug is eigenlijk een bouwpakket waarmee je in korte tijd een volledige brug over een rivier of kanaal kunt bouwen. De bruggen zijn genoemd naar de bedenker: Donald Bailey. Deze bruggen worden vandaag de dag nog steeds geproduceerd. 

Op het museumterrein is verder nog een inclusieve grote speeltuin met een picknickplaats en een schuilspeelplek. 

Militracks

Militracks is wereldwijd het grootste evenement voor Duitse voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog. Dit evenement vindt sinds 2009 jaarlijks plaats op het buitenterrein van Oorlogsmuseum Overloon. Tijdens het Militracks weekend worden Duitse motoren, vrachtwagens, personenwagens, pantservoertuigen en halfrupsen getoond. Deze voertuigen werden voornamelijk door de Duitse Wehrmacht gebruikt. Deze Duitse voertuigen rijden rond op een speciaal parcours van 1,5 kilometer over het buitenterrein van het museum. Tegen betaling kunnen bezoekers van Militracks met deze voertuigen meerijden.

De prijzen voor een ritje varieren van 5 euro voor een personenvoertuig of vrachtwagen, 10 euro voor de Kettenrads, 20 euro voor gepantserde halfrupsen, 50 euro voor een tankjager en 75 tot 100 euro voor een tank. Meerijdkaartjes kunnen alleen ter plekke worden gekocht en komen boven op de toegangsprijs. Wij kozen bewust voor een aantal ritjes van 5 euro. De wachtrij is hier een stuk korter dan bij de andere voertuigen. Zo was de wachtrij voor een ritje met een kettenrad 1,5 uur. Alle voertuigen die hier rondrijden zijn in privé-bezit en vaak overgegaan van generatie op generatie. De eigenaren vertellen graag over hun voertuig en je kunt ze dan ook alles vragen. 

Behalve de voertuigen is er tijdens militracks ook nog een grote militariamarkt. Hier worden onder anderen boeken, uniformen, speelgoed, munitiekisten, kogelhulzen en allerlei andere voorwerpen kopen. Ben je op zoek naar een specifiek voorwerp? Grote kans dat je dat hier kunt vinden. 

De data en prijzen van Militracks staan vermeld op de website van het Oorlogsmuseum Overloon. 

Praktische informatie

• Waar: Oorlogsmuseum Overloon bevindt zich in het Brabantse plaatsje Overloon. Adres: Museumpark 1, 5825 AM Overloon.
• Parkeren: parkeren op de parkeerplaats voor het museum is gratis. Let op: tijdens Militracks kost parkeren op het speciaal aangewezen parkeerterrein 10 euro. De parkeerplaats voor het museum is dan alleen toegankelijk voor medewerkers van Militracks. 
• Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 10.00-17.00. Zaterdag en zondag van 11.00-17.00. Aangepaste openingstijden op feestdagen. Kijk op de website voor mee informatie.
• Prijzen: Volwassenen en kinderen vanaf 13 jaar 17,50 euro, kinderen van 4 tot en met 12 jaar 12,50 euro, kinderen tot en met 4 jaar gratis. Er wordt 1 euro korting gegeven als je kaartjes online bestelt. Toegang met de museumjaarkaart is gratis. Aangepaste prijzen tijdens Militracks. 
• Tijd nodig: een halve tot een hele dag
• Horeca: ja. In het museum bevindt zich een museumcafé
• Sanitair: ja. In het museum zijn gratis wc’s.
• Extra informatie: Het museum is goed toegankelijk voor minder-validen, buggy’s en kinderwagens. Informatieborden zijn in het Nederlands, Duits en Engels.

Kijk voor meer informatie op de website van het Oorlogsmuseum.