Een museum saai? Daar zijn wij het niet mee eens. Wij bezoeken met de kinderen graag een van de vele musea die Nederland rijk is. In dit blog: het Nationaal Militair Museum in Soest.

Als kind bezocht ik verschillende keren het Arsenaal in Delft. Het Arsenaal was een museum vol met oude geweren, zwaarden, kanonnen, vlaggen en andere legervoorwerpen. Helaas ging het Arsenaal dicht en daarmee verdwenen ook mijn herinneringen aan het Arsenaal. Dus toen ik hoorde dat er in Soest een heel nieuw Nationaal Militair Museum werd geopend, nam ik me voor om daar zeker eens heen te gaan met de kinderen. En wat is het mooi geworden! Informatief, interactief en educatief zijn maar een paar woorden om dit museum te omschrijven. De kinderen vonden het vooral spannend, indrukwekkend en heel soms ook overweldigend. Het Nationaal Militair Museum is een bezoek meer dan waard. Een tip heb ik wel: trek voor dit museum veel tijd uit!

Drakentanden

Vanaf het moment dat we de parkeerplaats oprijden, staat eigenlijk alles al in het teken van het leger. We hebben de auto nog niet geparkeerd of de kinderen zien gelijk al de eerste enorme legervoertuigen. Vol verwachting lopen we naar het imposante nieuwe gebouw waarin het Nationaal Militair Museum huist. Op onze weg passeren we de voor ons bekende drakentanden. Bekend omdat er in onze woonplaats in Zuid-Limburg ook op diverse plekken rijen drakentanden staan: de bekende Duitse driehoekvormige betonblokken om vijandelijke voertuigen tegen te houden. Voor de ingang staat een grote tank die natuurlijk uitgebreid bekeken moet worden. Na de tank lopen we het museum binnen en we worden hartelijk begroet door twee medewerkers die uitleg geven over het museum, de exposities en de looproute. We beginnen op de bovenste verdieping en gaan daarna pas naar beneden. Je hoeft alleen maar de gele pijlen te volgen. 

De bovenverdieping

Militaire geschiedenis van Nederland

In de eerste zaal die we aandoen, staan we gelijk oog in oog met een reusachtige maquette van Nederland. Om ons heen zien we filmpjes over de militaire geschiedenis van Nederland, van ridders in de Middeleeuwen tot de inzet van het leger tijdens de Watersnoodramp. Achter de Nederland-maquette is een kleine tentoonstelling over de “vijanden” uit het verleden. Spanje, Frankrijk, Engeland en Duitsland passeren de revue. Met interactieve beeldschermen wordt uitgelegd waarom deze landen vochten tegen Nederland. Ook zien we diverse gevonden voorwerpen  uit de bezette periodes: een Spaanse legerhelm, een sabel uit Engeland, propagandabladeren uit Duitsland en de Sovjet-Unie. Mijn kinderen zijn enorm gefascineerd door gebeurtenissen uit het verleden en voelen zich hier als een vis in het water. De tentoonstelling wordt afgesloten met de laatste vijand: het internationaal terrorisme. Dit kennen de kinderen en ze luisteren aandachtig naar het verhaal. Mijn dochter gelooft het allemaal wel en heeft meer oog voor het tentoongestelde paard met wagen. 

Verschillende legeronderdelen

We verlaten de Nederland-zaal en komen in een ruimte waar we kennismaken met de verschillende onderdelen van het leger: de landmacht, de luchtmacht, de marine en de marechaussee. We zien oude en nieuwe uniformen, voertuigen en accessoires die bij de uniformen horen. Op grote informatieborden wordt verteld over de geschiedenis van de verschillende legeronderdelen. De ruimte is vrij donker en hier en daar zijn de borden slecht te lezen, maar over het algemeen hebben we een goede indruk gekregen over de opbouw van het Nederlandse leger.

Persoonlijke verhalen

In de volgende zaal maken we kennis met persoonlijke verhalen van oorlogsveteranen en soldaten in dienst. De zaal is opgedeeld in verschillende hokjes en in elk hokje is een beeldscherm met een verhaal. We luisteren naar een tolk in dienst van het Nederlandse leger, een veteraan uit de missie naar Bosnië en een gewonde veteraan. We leren over hun gevoelens en angsten tijdens missies en hun leven erna. Deels zeer aangrijpende verhalen die soms het voorstellingsvermogen van de kinderen te boven gaat. Helaas kunnen we niet naar alle verhalen luisteren want de aandacht van de kinderen verslapt al gauw. Het is tijd om onze route te vervolgen. 

Uniformen en schilderijen

In de volgende zaal lijkt het net of we een troonzaal van een kasteel zijn binnengelopen. Overal hangen wapens, oude schilderijen en oude uniformen. Sabels en andere zwaarden sieren de donkerrode muren van deze ruimte. We bekijken de oude uniformen. We constateren dat soldaten vroeger op het slagveld sjieke uniformen met nette witte broeken, hoge laarzen en haast op maat gesneden jasjes droegen. Een wereld van verschil met de uniformen van nu. 

Missies

In de zaal over de missies worden we geïnformeerd over de inzetten van het Nederlandse leger in het buitenland, vaak als deel van een VN-operatie. We zien jeeps die in Afrika rondreden en er zijn verschillende scènes van een missie nagemaakt. 

Koepel

De laatste zaal op onze ontdekkingstocht over de bovenverdieping heeft een enorme koepel. In deze koepelzaal wordt een film vertoond over het Nederlandse leger door de eeuwen heen. Napoleon, de Tweede Wereldoorlog en vredesmissies komen allemaal aan bod. Door de film te vertonen in een koepel zie je overal om je heen filmbeelden waardoor je als het ware de film wordt ingezogen. Heel indrukwekkend maar niet heel geschikt voor kleine kinderen vanwege sommige realistische beelden. 

Begane grond

Pronkstukken

Nadat we voor mijn gevoel uren hebben doorgebracht op de eerste verdieping, is het tijd om naar de begane grond te gaan. Hier wacht immers het ‘grote werk’: vliegtuigen, tanks, auto’s en andere voertuigen. Enthousiast vliegen de kinderen de trap af om naar de pronkstukken te rennen. We komen terecht in een enorme hal en we nemen eerst de tijd om alles in ons op te nemen. Vervolgens beginnen we achterin de hal bij het arsenaal uit vroegere tijden. Twee ridders op steigerende paarden houden de wacht tussen zwaarden, harnassen, speren, pijlen en bogen, lansen en kanonskogels. Daarna lopen we naar de voertuigen. We lopen langzaam langs de eindeloos lange rij van jeeps, tanks, motoren, vrachtwagens en andere voertuigen zoals een ambulance. Ook staan er straaljagers. Het ene voertuig is nog indrukwekkender dan het andere voertuig. Soms kun je erin kijken, soms kun je ze aanraken. Het is een imposant gezicht en we vorderen maar langzaam. Er is gewoon zo ontzettend veel te zien. 

X-plore zone

Nadat we eindelijk klaar zijn met het bekijken van de voertuigen, wacht een volgend hoogtepunt: de X-plore ruimte. Hier worden kinderen uitgenodigd om verschillende militaire spellen te spelen. Zo kunnen ze voelen hoe zwaar verschillende geweren uit verschillende tijdsperiodes zijn. We kunnen ons maar moeilijk voorstellen dat de soldaten uit de 17e eeuw hiermee moesten lopen. De karabijn is loodzwaar en we krijgen hem maar met moeite op onze schouder. Mijn dochter is intussen druk bezig met haar ‘favoriete spel’ en slaat fanatiek op de grote trom om de poppetjes op het scherm voor haar in een ritme te laten marcheren. Helaas voor haar lopen alle mannetjes elke keer tegen elkaar. Mission failed. Er zijn in de X-plore zone nog veel meer toffe spellen: zo kunnen kinderen met een rubberen knuppel op verschillende delen van een harnas slaan, deel uitmaken van de cavalerie op een elektronisch paard, een F-16 besturen in de simulator of in een geschutskoepel plaatsnemen en vijandelijke tanks uitschakelen. Allemaal spannende activiteiten die zeker in de smaak vallen bij de kinderen.

Naar buiten

Niet alleen binnen is er van alles te doen, ook zijn er legio buitenactiviteiten. Zo kunnen kinderen (en volwassenen) de stormbaan bedwingen, een minitank of minijeep besturen of een ritje maken met een amfibievoertuig. De laatste twee activiteiten zijn wel tegen meerkosten. Ook staan er twee gigantische vliegtuigen en kun je, als je nog fut hebt, een wandeling maken over de voormalige vliegbasis. 

Speeltuin met stormbaan

Na alle drukke activiteiten de X-plore zone zijn we wel toe aan frisse lucht. We besluiten om een kijkje te nemen op het enorme buitenterrein. De kinderen rennen gelijk naar de speeltuin met stormbaan en jeep. In militair jargon wordt een stormbaan ook wel een hiba genoemd, oftewel een hindernisbaan. En net als bij een echte hiba bestaat ook deze stormbaan uit vijftien onderdelen zoals een kettingladder, evenwichtsbalken, buizen, een klimrek en een stormmuur. Na twee keer de stormbaan te hebben bedwongen, zijn de jongens moe en gaan we op zoek naar een volgend station. 

Rit in een rupsvoertuig

We verlaten de speeltuin met stormbaan en lopen een stukje verder het terrein op. Bij de buitenkassa kopen we tickets voor minitanks, de minijeep en de rit met een rupsvoertuig. De kosten bedragen 70 euro met vijf personen. Niet goedkoop maar wel de moeite waard.  Voordat we in het ambifibievoertuig stappen, zetten we eerst beschermingsbrillen op die ons beschermen tegen de wind en rondvliegend modder. Met een grote grijns zet de chauffeur vervolgens het voertuig in beweging. We komen langzaam op gang en net als ik me afvraag of dit het is, gaan we opeens in de hoogste versnelling. We scheuren over het terrein. Heuvel op, heuvel af, rondje na rondje. We slingeren heen en weer in onze stoelen maar gelukkig hebben we gordels om. Dit gaat er ruig aan toe, maar we vinden het allemaal een geweldige rit. Prijs: 5 euro pp voor de M3A1 rups en 10 euro pp voor de M688 (prijspeil 2021)

Minitanks en minijeep

In het Militair museum volgt het ene hoogtepunt na het andere. Nog maar nauwelijks bijgekomen van onze ruige rit in het amfibievoertuig, rennen de jongens al naar het volgende station: de beroemde minitanks. Hoe moeilijk het besturen van deze minitank is, blijkt onderweg. De route gaat over een bruggetje, verschillende heuveltjes en zandweggetjes met een aantal bochten. De jongens hebben allebei geconcentreerde gezichten. Ze willen absoluut niet dat een medewerker de tank weer recht op het parcours moet zetten. Mijn dochter is nog te klein voor de minitank en legt ondertussen verderop een parcours af in de minijeep. En omdat we de laatste rit zijn, mag ze zelfs de minijeep naar de loods rijden. Na afloop is er maar één conclusie: dit is supergaaf!  Prijs: 7,50 euro per persoon per rit voor de minitank en 3 euro per persoon per rit voor de minijeep (prijspeil 2021)

Wandelen

Het is mogelijk om vanuit het Militair Museum diverse wandelroutes te volgen over de voormalige vliegbasis Soesterberg. Voor wandelrouts kijk je het best op de website. Wij lopen slechts een stukje over de voormalige startbaan maar besluiten al snel om om te keren. Het terrein is mooi maar de kinderen hebben geen zin meer in een wandeling. 

Overige activiteiten

Het Nationaal Militair Museum heeft nog veel meer te bieden. Zo zijn er diverse thematische tentoonstellingen, zoals de Klas van ‘45 of tijdelijke tentoonstellingen. Kijk voor een overzicht op de website. Tevens is er een speurtocht, een tactische game door alle zalen waar kinderen een code kunnen kraken en is er ook de app New Dawn waarbij spelers de vliegbasis uit handen van de vijand moeten zien te houden. 

Horeca

In het Nationaal Militair Museum is een restaurant waar je warme en koude dranken, broodjes en soep kunt kopen. 

Wij zijn echt heel enthousiast over het Nationaal Militair Museum. Er is van alles te zien en te beleven op militair gebied. Of om de kinderen te quoten: Supergaaf en moet je zeker zien! 

Praktische informatie:

• Waar: het Nationaal Militair Museum bevindt zich op de Verlengde Paltzerweg 1, 3768 MX in Soest

• Parkeren: gratis parkeren kan op het grote parkeerterrein naast het museum

• Openingstijden: van dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.00. In alle schoolvakanties ook open op maandag. 

• Prijzen: volgens prijspeil 2021: volwassenen 16,50 euro, kinderen 4 tot en met 12 jaar 8,50 euro, kinderen tot en met 3 jaar gratis. Gratis toegang met de Museumjaarkaart. Kijk voor meer informatie over gratis toegang voor andere passen op de website.

• Tijd nodig: wij vermaakten ons hier letterlijk van openings- tot sluitingstijd. Trek voor dit museum veel tijd uit, want je raakt hier niet uitgekeken. 

• Extra informatie: sommige tentoonstellingen zijn niet geschikt voor kleine kinderen of saai omdat ze nog te weinig begrijpen. Het museum is ideaal vanaf een jaar of zeven. Het museum is goed toegankelijk voor minder-validen, rolstoelen, kinderwagens en buggy’s. De extra buitenactiviteiten zijn beschikbaar in het weekend en in de vakanties. Je kunt bij de buitenkassa pinnen. 

Kijk voor meer informatie op de website van het museum.