Het is alweer enkele jaren geleden dat ik de stad Najran in het zuiden van Saoedi-Arabië bezocht. Destijds ging ik zelf met een georganiseerde rondreis vanuit Jeddah, maar ik ken ook veel mensen die de stad op eigen houtje of met hun gezin verkenden. En ondanks dat mijn bezoek al weer enkele jaren geleden was, is de stad mij altijd bijgebleven. Ligt dit aan de speciale cultuur in de stad, de atmosfeer of aan de natuur? Ik kan het niet goed beschrijven. Het was in ieder geval een reis om nooit te vergeten. Ga je in toekomst op reis naar Saoedi-Arabië, dan is Najran ook zeer de moeite waard om aan je reis toe te voegen.
Algemeen
De stad Najran ligt in het zuid-westen van Saoedi-Arabië aan de voet van de bergen die de natuurlijke grens met Jemen vormen. De stad heeft ongeveer een half miljoen inwoners waarvan de meesten toebehoren aan de oude Yam-stam. Het merendeel van de inwoners is hier Shia en dat maakt dat de stad zich op religieus gebied onderscheidt van andere steden in Saoedi-Arabië. Niemand weet precies hoe Najran aan zijn naam komt. Najran betekent in het Arabisch ook wel “dorstig” en is tevens ook de Arabische benaming voor “houten deurpost”. De lokale inwoners houden het erop dat de stad is vernoemd naar de allereerste man die zich hier vestigde: Najran Ibn Zaydan ibn Saba ibn Yahjub ibn Yarub ibn Qahtan.

Geschiedenis
Al-Ukhdud
Najran is een oude stad. De geschiedenis van de stad gaat zo’n 4000 jaar terug. Er woonden ooit Romeinen en Jemenitische Joden. In de Romeinse tijd werd de stad ook wel Al-Ukhdud genoemd. Eeuwenlang behoorde Najran toe aan het Jemenitische koninkrijk en was het een belangrijke handelsplaats. Het lag strategisch op het kruispunt van de handelsroutes tussen Jemen en Perzië en Jemen en Egypte.
Christenen en Joden
Najran was ook wel de eerste christelijke plaats in Saoedi-Arabië. De eerste christelijke inwoners worden al vermeld in het jaar 5 na Christus. In de oude stad Al-Ukhdud leefden Christenen, Jemenitische Joden en Romeinen door elkaar maar niet met elkaar. De christelijke gemeenschap werd in het jaar 524 na Christus aangevallen door de heersende Jemenitisch-Joodse koning. De kerken werden vernield en de Christenen opgesloten en verbrand in het Fort Al-Ukhdud. In de Koran wordt dit verhaal uitvoerig beschreven. Uiteindelijke werden de overige christelijke inwoners, na het innemen van de stad door kalief Umar verbannen, naar Mesopotamië.

De Jemenitische Joden vormden in het pre-islamitische Najran veruit de grootste bevolkingsgroep en hielden de strategische posities in handen. In tegenstelling tot de Christenen werden de Jemenitische Joden door de latere islamitische bevolking getolereerd en was er tot aan de Saoedische kolonisatie van de stad in 1934 een kleine, maar florerende Joodse gemeenschap. De laatste Joodse inwoners verlieten de stad in 1949 en werden via een luchtbrug overgebracht naar Israël.
Bij Saoedi-Arabie
Tot 1934 was Najran een zelfstandige stad onder het bestuur van leden van de invloedrijke Yam-stam. In 1932 viel de toenmalige heerser van Jemen de stad binnen. De hoofden van de Yam-stam besloten de hulp in te roepen van de Saoedische koning Saud. De troepen uit Jemen werden verslagen en als ruil voor de hulp werd Najran in 1934 als laatste stad bij het nieuwe Koninkrijk Saoedi-Arabië gevoegd.
Bezienswaardigheden
Al-Ukhdud
Al-Ukhdud, ook wel Ragmat genoemd, is een oud fort van circa 2500 jaar oud. Dit fort speelde een grote rol in de geschiedenis van Najran. Het fort en de stad binnen de muren van het fort behoorden tot het Koninkrijk Sheba totdat de Romeinen het fort in het jaar 25 voor Christus veroverden. Al-Ukhdud lag op het kruispunt tussen verschillende handelsroutes en de Romeinen zagen in Al-Ukhdud een strategisch belangrijk punt tussen het Arabische schiereiland en Afrika. De bestuurders van de stad vroegen belasting aan iedereen die de poort van het fort passeerde en de stad vergaarde hierdoor een voor die tijd enorme rijkdom. Dit is ook te zien aan de vele tekeningen en versieringen op de overblijfselen van het fort. In de stenen vind je onder andere afbeeldingen van paarden, handen en kamelen. Het beroemdste incident in het fort is de verbranding van meer dan 20.000 Christelijke inwoners van de stad door de Jemenitische koning Dhu Nuwas uit wraak dat de Christenen zich niet tot het Joodse geloof wilden bekeren.

Vandaag de dag is Al-Ukhdud een belangrijke archeologische plaats waar nog steeds onderzoek en opgravingen worden gedaan. Je kunt vrij rondlopen door het fort of een looproute volgen langs verschillende oude archeologische vondsten zoals de overblijfselen van de eerste moskee en een grote maalsteen. Ook zijn er veel andere vondsten tentoongesteld in een klein museum zoals aardewerk en verschillende gebruiksvoorwerpen. Informatiebordjes zijn tweetalig Arabisch en Engels. Tevens is er een klein café waar je water, koffie en dadels kunt kopen. Informeer in je hotel naar de openingstijden want vanwege de vele opgravingen is het fort ook vaak gesloten. Al-Ukhdud ligt ongeveer 5 kilometer ten zuiden van Najran. Openingstijden: van 09.00 tot 12.30 en van 16.00 tot 20.00. Prijs: gratis. Locatie: Prince Sultan Ibn Abdulaziz road/weg 1002 staduitwaarts aan de linkerkant.

Emarah-paleis
Het Emarah (of Amarah) paleis staat in het centrum van Najran. Dit paleis werd gebouwd in 1944 nadat Najran aan het Koninkrijk Saoedi-Arabië werd gevoegd en was oorspronkelijk bedoeld als verblijfplaats voor de gouverneur van Najran. Het paleis werd echter alleen voor vergaderingen en ceremoniële aangelegenheden gebruikt. Het paleis is gebouwd in de traditionele stijl en is gebaseerd op een ouder kasteel dat hier eerst stond. In het paleis vind je onder andere een moskee een pre-islamitische waterput en 65 traditioneel ingerichte kamers. Je kunt vrij ronddwalen in het kasteel en fotograferen is geen probleem. Openingstijden: van 09.00 tot 22.00. Prijs: 20 sar. Adres: Ab Al Saud



Traditionele huizen
Verspreid over de stad staan 33 oude huizen van voor 1900 in de traditionele bouwstijl. Deze oude huizen behoren inmiddels tot het nationaal erfgoed van Saoedi-Arabië. De huizen hebben een uniek uiterlijk en zijn gemaakt van natuurlijke materialen zoals hout, aangestampte aarde, palmboomtakken en klei. Deze huizen zijn bijzonder om te zien. Sommige huizen zijn op gezette tijden open voor publiek; andere huizen zijn in privébezit.

Wadi Najran en de Najrandam
Wadi Najran is een grote vruchtbare vallei even buiten de stad. Door de wadi loopt de rivier de Najran die ontspringt in de bergen in buurland Jemen en eindigt in het zand van Rub-Al-Khali of het Lege Kwartier (Empty Quarter). Ten westen van de stad bevindt zich tevens het grootste stuwmeer van het land. Het schaarse water van de rivier wordt hier opgevangen om de stad te voorzien van drink- en irrigatiewater. Wadi Najran is een populair gebied voor gezinnen uit Najran. Inwoners van de stad komen hier om te picknicken, te zwemmen in een van de vele bronnen of om te wandelen.

Najran Waterfall Park
Een kunstmatig park met een waterval. Het is een rare gewaarwording om in een land als Saoedi-Arabië een klaterende waterval te zien. Om de waterval heen is een park aangelegd met grasvelden, speeltuinen, diverse restaurantjes en geasfalteerde paden om te fietsen, te joggen of te skaten. Openingstijden: tot 22.00. Toegang: gratis. Adres: King Abdulaziz Road
Ra’um kasteel
Een prachtig uitzicht over de stad en de omgeving heb je vanaf de Ra’umberg. Op deze berg ligt ook het oude kasteel Ra’um. Het kasteel is gemaakt van stenen, klei, aangestampte aarde en palmtakken die dienen als versterkingen in het plafond. Vanaf de berg kijk je over palmbossen, wadi’s, akkers en dorpjes. Aan de voet van de berg ligt een ruime parkeerplaats. Je kunt in circa 30 minuten naar de top van de berg wandelen. De onverharde weg naar boven gaat tevens langs enkele mooie traditionele huizen. Openingstijden: tot 22.00. Prijs: gratis. Adres: Aba As Su’ud.


Accommodatie
Najran beschikt over veel kwalitatief goede hotels in verschillende prijsklassen. Zelf sliep ik in het Gloria-Inn hotel (dat toen nog Holiday Inn heette). Een prima middenklasse hotel met een simpel continentaal of Arabisch ontbijt en een omvangrijk avondbuffet. Prijs: 60 euro per nacht. Adres: King Abdulaziz Road.

Shoppen
In het centrum van Najran vind je vooral veel kleinere winkels zoals kledingwinkels, telefoonwinkels en winkeltjes met huishoudelijke artikelen. Wil je liever naar een mall, dan kun je het beste naar Lamasat-Mall met bekendere Saoedische ketens als Centerpoint, Red Tag en een grote supermarkt.
Ga voor een bijzondere ervaring naar de grote souk naast het Emarah paleis in het centrum van de stad. De souk bestaat uit twee delen. Een deel met levensmiddelen, specerijen, huishoudelijke artikelen, schoenen en kleding en een deel met alleen maar traditionele dolken. Dolken zijn in Najran een statussymbool. Ze worden gedragen door mannen en jongens vanaf twaalf jaar die behoren tot de Yam-stam. De dolken hangen aan een speciale riem . Deze dolken, die ook wel janbiya worden genoemd, zijn al sinds 500 na Christus in gebruik. De meeste dolken worden met de hand in kleine werkplaatsen gemaakt. De prijzen variëren van enkele tientallen tot enkele duizenden riyals.

Eten en drinken
In het centrum van Najran zijn veel kleine restaurantjes en cafés, vaak met een traditioneel Saoedisch of Pakistaans-Indiaas menu. Een goed en populair restaurant is Walina (Arabische keuken, King Abdullah Street). Let erop dat restaurants in twee delen zijn verdeeld. Een single-men gedeelte en een family gedeelte. Reis je met een groep dan zit je met z’n allen in het family gedeelte of in een zaal achter het restaurant. Alcohol is verboden.
Vervoer
Najran beschikt over een eigen vliegveld met vluchten naar Jeddah, Riyadh en Damman. Je kunt ook op eigen gelegenheid met de auto naar Najran rijden. Ik ken meerdere gezinnen die de rit Jeddah-Najran met hun eigen auto hebben afgelegd. De wegen vanuit het noorden zijn goed geasfalteerd. Er is geen openbaar vervoer in Najran. Je kunt op het vliegveld een auto huren bij de bekende autoverhuurbedrijven. De meeste toeristen bezoeken Najran met een georganiseerde groepsreis. Ik reisde naar Najran met de lokale reisorganisatie Najran Tours. Zij hebben Engelstalige gidsen, eigen bussen en organiseren ook reizen door het Empty Quarter en rondreizen door de rest van het land.
Veiligheid/kleding
Najran grenst aan Jemen. Op dit moment is het, buiten de restricties van het coronavirus, redelijk veilig en rustig. Als reizen weer mogelijk is, kun je met een toeristenvisum naar Saoedi-Arabië. Het verplicht dragen van de abaya is in 2019 afgeschaft voor buitenlandse toeristen. Vrouwen dienen zich wel conservatief te kleden. Een hoofddoek is niet verplicht voor niet-moslims.
